یکی از جدیدترین نوآوری‌های دنیای دیجیتال، «قراردادهای هوشمند» است. این قراردادها که به‌صورت یک کد برنامه‌نویسی روی بلاکچین فعال می‌شود، شرایطی را فراهم می‌کند تا در صورت بروز اتفاقی خاص و خارج از برنامه، دستوراتی که پیش‌تر، برنامه‌نویس در اختیار آن قرار داده را پیاده کند.
این قراردادها گونه‌ای فناوری رایانه‌ای مبتنی بر بلاکچین و رمزارز هستند که ضمن حذف واسطه‌ها، امکان انعقاد قرارداد الزام‌آور، برگشت‌ناپذیر، شفاف، ایمن و غیرقابل رهگیری برای افراد دیگر را بر بستر بلاکچین فراهم می‌کنند.
در نتیجه این شکل فعالیت است که این قراردادها می‌توانند به کسب‌وکارها کمک کنند تا بدون نیاز به استفاده از نظام بانکی برای نقل‌وانتقال پول و یا نگرانی از عواقب تحریم‌ها با ایران، یک مبادله مالی بی‌دردسر را تجربه کنند.
این قراردادها فارغ از مواردی که عنوان شد، مزایای دیگری هم دارند. مثلا توقف‌ناپذیر هستند و هیچ فرد، نهاد و سازمانی نمی‌تواند جلوی اجرایی شدن آن را بگیرد. تضمین این استمرار به گونه‌ای است که حتی شخص برنامه‌نویس آن قرارداد هم نمی‌تواند کد قرارداد هوشمند ثبت‌شده در بلاکچین را تغییر دهد.
قراردادهای هوشمند، با همین رویه، یک تضمین مطمئن برای هر دو طرف معامله هستند چرا که علاوه بر توقف‌ناپذیری، مشمول دیگر بندهای قراردادهای ساده مانند فوت وقت یا بدقولی و بدحسابی نمی‌شوند. واسطه‌هارا کنار زده و به صورت صریح و شفاف، قراردادی مطمئن دو یا چند طرفه را بنا به خواست طرفین، ثبت می‌کنند.
یکی دیگر از مزیت‌های این قراردادها، گستره توزیع آن است. با توجه به اینکه این قراردادها روی بلاکچین پیاده‌سازی می‌شوند، درنتیجه میان همه اعضای بلاکچین به اشتراک گذاشته شده و همه، یک نسخه از آن را خواهند داشت. این قابلیت سبب می‌شود تا امکان دست‌کاری یا جعل آن وجود نداشته باشد چون تمام اعضای بلاکچین از آن استفاده می‌کنند.
شاید بهترین و ساده‌ترین مثال برای این قراردادهای هوشمند، سامانه‌های تحویل محصول در مراکز عمومی باشد. وقتی شما به یکی از این دستگاه‌ها مراجعه کرده و تقاضای یک آب‌میوه می‌کنید، ابتدا کارت کشیده یا پول نقد را درون دستگاه قرار داده، سپس دستگاه با پردازش حساب یا پول شما، نسبت به تحویل درخواست شما اقدام می‌کند. بنابراین نه واسطه‌ای در میان است و نه خبری از بدقولی و فوت‌وقت.
این فناوری پیشرفته سبب شده تا قراردادهای هوشمند، کارایی بالایی در بسیاری از فعالیت‌های تجاری داشته باشند. از جمله مشاغلی که می‌توانند بیشترین استفاده را از این قراردادها به عمل بیاورند، حوزه‌های مربوط به بانک‌داری، انتخابات، اینترنت اشیاء، مشاغل مرتبط با بیمه، حمل‌ونقل، آنهایی که با سندیت قانون کپی‌رایت مواجه هستند، ردیابی و انواع مدیریت‌ها است.
مدیر مرکز رصد و ترویج اقتصاد دیجیتال
منبع: ist.ir