مقاله استاد ایرانی دانشگاه ایالتی«می سی سی پی» با هدف بررسی اثرات مخرب خشکسالی بر سدهای خاکی در ساینس چاپ شد.
استاد
ایرانی دانشکده عمران و ومحیط زیست دانشگاه ایالتی می سی سی پی موفق به چاپ مقاله خود
با موضوع «خشکسالی سدهای کوتاه کالیفرنیا را تهدید می کند» در شماره 6250 نشریه معتبر
ساینس شده است.
دکتر فرشید واحدی فرد ، با بیان
اینکه در ایالت کالیفرنیا از سال 2012 میلادی یک دوره خشکسالی شدیدی آغاز شده است،
گفت: در این ایالت سیستم گستردهای از سدهای کوتاه خاکی (بند) وجود دارد که از نظر حفاظت
از منابع آب، زمین های کشاورزی و مناطق مسکونی از اهمیت بالایی برخوردار است.
وی با بیان اینکه پس از آغاز
خشکسالی اهمیت حفاظت از منابع آب و سازه های آبی به خصوص سدهای خاکی بیشتر شده است،
تصریح کرد: در این مقاله هشدار دادیم که خود خشکسالی باعث تهدید و تضعیف این سازه های
خاکی می شود.
دکتر واحدی فرد با اشاره به اثرات
مخرب خشکسالی بر سازه های خاکی نظیر کاهش مقاومت
خاک، ایجاد ترک های گسترده و نشست زمین افزود: در این مقاله نشان دادیم که خشکسالی
می تواند ترک های عمیقی درخاک ایجاد کند که یکی از عوامل اصلی تضعیف سازه به شمار می
رود. بنابراین چنانچه سازه های خاکی دارای ترک های عمیقی باشند، بسیار آسیب پذیر خواهند
شد و در صورت وقوع باران و سیل به راحتی آسیب می بینند.
وی با بیان اینکه در زمان وقوع
خشکسالی به دو دلیل نشست زمین رخ می دهد، که در ایران هم بسیار شایع است، تصریح کرد:
در زمان خشکسالی مجبور به استخراج بیشتر از آبهای زیر زمینی هستیم و این عامل باعث
نشست زمین می شود. و از سوی دیگر وقتی خاک در معرض حرارت بالا قرار می گیرد، کربن آلی
موجود در آن اکسید شده و به تدریج از بین می رود.میزان کربن آلی در برخی خاکها بسیار
بالا بوده و عامل زنده نگهداشتن خاک و حفظ ساختار خاک می باشد. بنابراین افزایش اکسیداسیون
کربن آلی خاک در اثر خشکسالی موجب تضعیف ساختار، خواص مکانیکی و هم کشت پذیری خاک شده
و درنهایت خاک نشست می کند.
دکتر واحدی فرد با بیان اینکه
تخریب بندهای خاکی در آمریکا سابقه دارد، یادآورشد: 10 سال قبل هم طوفان «کاترینا»
بندهای خاکی «ایالت لویزینا» را شکست و درنهایت موجب خساران فراوان جانی و مالی شد.
تحقیقات بعد از این حادثه نشان داد که یک دوره سه ساله نشست زمین پیش از وقوع طوفان
در این منطقه رخ داده و یکی از عوامل اصلی آسیب پذیریاین بندهای خاکی در برابر طوفان
و خرابی آنها بوده است.
به گفته وی از شکست بندهایخاکی
ایالتلویزینا به عنوان دومین سانحه مهندسی دنیا پس از نشت نیروگاه اتمی چرنوبیل روسیه
نام می برند.
استاد ایرانی دانشگاه ایالتی
می سی سی پی آمریکا با بیان اینکه پس از آغاز خشکسالی، بحث مقاومت سدهای خاکی پس از
مدیریت درست منابع آبی از اهمیت بالایی برخوردار است، گفت: در زمان خشکسالی مطالعات
مدیریت بهینه منابع آبی اهمیت زیادی دارد اما اینکه افرادی بیایند اثر خشکسالی بر روی
استحکام سدهای خاکی را بسنجند کمی دور از ذهن بود.ازاین رو مقاله مورد توجه مجله ساینس
قرار گرفت و بازخورد های خوبی از طرف مجامع علمی و مهندسیرا به همراه داشت.
وی خاطرنشان کرد: با توجه به
نوع مصالح خاکی در برخی مناطقی از ایالت کالیفرنیا نظیر دلتا، این مناطق همواره شاهد
نشست زمین بوده اند. ناسا از حدود 7 سال پیش توسط تصاویر ماهواره ای این منطقه را رصد
می کرد تا میزان نشست زمین را اندازه گیری کند.بر اساس گزارش ناسا و مطالعات گذشته،
بیشترین میزان نشست سالانه تا پیش از وقوع خشکسالی حدود 3 الی 4 سانتی متر در سال بود
اما در این مقاله پیش بینی کردیم که در اثر خشکسالی به میزان زیادی نرخ نشست زمین در
این ایالت افزایش یافته است که یک اخطار بزرگ برای این منطقه به شمار می رود؛ با توجه
به آغاز خشکسالی شدید از سال 2012 میلادی با یک تاخیر زمانی، این اتفاق اثرات خود را
خواهد گذاشت.
دکتر واحدی فرد ادامه داد: به
صورت اتفاقی همزمان با چاپ نتایج مطالعات ما در مقاله ای در ساینس، ناسا گزارش مانتیتورینگ
اخیر خود از منطقه کالیفرنیا را منتشر کرد که آمارها نشان می داد که نشست زمین به یک
رکورد تاریخی رسیده و از حدود 3 الی 4 سانتی متر درسال به 5 سانتی متر درماه در برخی
مناطق افزایش یافته است.
به گفته وی این تقارن بازخورد
بسیار خوبی در محافل علمی و رسانه ای آمریکا به همراه داشت.
به گزارش سیناپرس، مقاله دکتر
واحدی فر از طریق لینک
http://www.sciencemag.org/content/349/6250/799.1.full?sid=f39c59d8-15b4-4ff3-b014-1ad3ff833826 قابل
دسترس است.